Son Dakika: Cenevre’de Beklenen Temas Gerçekleşti
ABD eski Başkanı Donald Trump, Çin ile süregelen ticaret gerilimine dair yeni bir açıklamada bulunarak uluslararası kamuoyunun dikkatini bir kez daha üzerine çekti. İsviçre’nin Cenevre kentinde yapılan müzakereler sonrasında Trump, görüşmelerin “tam sıfırlama” noktasına geldiğini belirtti. Sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, görüşmelerin hem “dostane” hem de “sert bir yenilenme” havasında geçtiğini vurguladı.
Trump’ın bu açıklaması, geçmiş yıllarda başlattığı ticaret savaşı sonrası ilk kez müzakere masasına oturması açısından da dikkat çekiyor. Taraflar arasında özellikle teknoloji, tarım ürünleri ve yüksek vergilendirme konularında ciddi tartışmalar yaşandı.
Yüzde 145’lik Tarife Oranı Gündemde
Trump, görev süresi boyunca Çin’e karşı uyguladığı gümrük vergileriyle gündeme gelmişti. Bu kez de açıklamalarında yine bu konuya değinerek, “Uyguladığımız %145’lik tarifelerin, Çin’in bazı alanlardaki ilerlemelerini kontrol altına aldığına inanıyorum. Ancak şu anda bu oranı %80’e indirmek doğru olabilir,” ifadelerini kullandı.
Bu değerlendirme, Trump’ın Çin’e yönelik baskının bir miktar gevşetilebileceği anlamına geliyor. Ancak nihai kararın yeni Hazine Bakanı Scott Bessent’e ait olduğunu belirtti. Bu da eski başkanın, hâlâ ekonomi politikaları üzerinde önemli bir etki alanına sahip olduğunu gösteriyor.
Çin Cephesinden İhtiyatlı Yaklaşım
Çin tarafı ise Trump’ın açıklamalarına temkinli yaklaşmayı sürdürüyor. Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan değerlendirmelerde, “Temel ilkelerimizden vazgeçmeyiz” mesajı verilirken, ekonomik istikrarın korunması ve karşılıklı yarar ilkesinin önceliklendirileceği vurgulandı.
Çinli uzmanlara göre, Trump’ın ticaret tarifelerinde yumuşama sinyali vermesi olumlu bir gelişme olarak görülse de, geçmişteki sert tavırların yeniden hortlamasından çekiniliyor. Özellikle teknoloji transferi, veri güvenliği ve altyapı yatırımları gibi alanlarda Çin’in daha fazla baskıya uğramasından endişe ediliyor.
Küresel Piyasalarda İlk Tepki Olumlu
ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşlarının küresel ekonomide ciddi etkileri olmuştu. Bu son gelişmeyle birlikte, piyasalarda sınırlı da olsa olumlu bir hava oluştu. Asya borsaları hafif artışla kapanırken, Avrupa’da yatırımcılar temkinli bir iyimserlik içerisinde. Amerikan teknoloji devleri ise bu haberle birlikte yükselişe geçti.
Ekonomistler, Trump’ın açıklamasını “yeni dönemin işaret fişeği” olarak değerlendiriyor. Özellikle tedarik zincirinde yaşanan sıkıntıların ardından Çin ve ABD arasındaki normalleşme sinyalleri, yatırımcıların risk algısını düşürebilir.
Tarım ve Teknoloji Sektörleri Yakından İzliyor
Ticaret müzakerelerinin merkezinde yer alan iki önemli sektör ise tarım ve teknoloji. ABD, Çin’in Amerikan soya fasulyesi ve mısır alımlarını artırmasını talep ederken, Çin tarafı da Amerikan firmalarının Çin pazarına daha serbest girmesini istiyor. Aynı zamanda, Huawei ve TikTok gibi firmaların ABD pazarındaki geleceği de müzakerelerin kaderine bağlı olabilir.
Trump, “Amerikan tarımını yeniden büyütmek istiyoruz. Çin bizim ürünlerimizi alacaksa, biz de teknolojiye girişlerine dikkat edeceğiz,” diyerek dengenin korunacağını vurguladı.
İç Politikaya Mesaj: Ekonomik Liderlik Vurgusu
Trump’ın bu çıkışı sadece dış politika açısından değil, iç politika açısından da önemli. 2024 seçimleri sonrasında tekrar gündeme gelen Trump, ekonomi politikalarıyla tabanını güçlendirmeye çalışıyor. ABD seçmenine “Çin’e karşı en güçlü duruşu ben sergiliyorum” mesajını verirken, aynı zamanda iş dünyasına “ticaret kanallarını açacak lider benim” sinyalini veriyor.
Trump’ın açıklamaları, Demokratlar tarafından ise “çelişkili ve popülist” olarak değerlendiriliyor. Biden yönetimi, Çin ile ilişkilerde daha istikrarlı bir çizgi izlemeyi tercih ederken, Trump’ın bu ani çıkışları, piyasalar kadar siyaset kulislerinde de tartışma konusu olmuş durumda.
Yeni Görüşmeler ve Beklentiler
Tarafların Cenevre’deki temaslarının ardından yeni bir müzakere turunun daha planlandığı belirtildi. ABD Ticaret Temsilciliği ile Çin Ticaret Bakanlığı arasında dijital ekonomiden fikri mülkiyet haklarına kadar geniş bir gündem belirlendi. Özellikle yapay zekâ, çip teknolojileri ve blockchain altyapıları gibi alanların da masaya gelmesi bekleniyor.
Süreç boyunca her iki taraf da karşılıklı adımların şeffaf olması gerektiğini vurguluyor. Trump ise sürecin “Amerika için kazançlı” olmasını şart koştuğunu yineledi. Bu da gelecek görüşmelerin oldukça çetin geçeceğine işaret ediyor.
